Jeszcze w latach dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku usunięto z mogiły żołnierzy radzieckich symbol totalitaryzmu - sierp i młot. Czy ten los podzieli też czerwona gwiazda?

Temat gwiazdy na szczycie obelisku - oznaczającego miejsce spoczynku żołnierzy Armii Czerwonej, którzy zginęli w okolicach Tczewa, powraca jak bumerang. Ostatnio za sprawą radnego Mieczysława Matysiaka (PiS), który temat przywołał podczas listopadowych obrad:



Jak widać niektórym gwiazda przeszkadza, choć już wiele lat temu podjęto decyzję o pozbawieniu mogiły symboli totalitarnych.

- Jeśli chodzi o sierp i młot na mogiłę żołnierzy radzieckich, został on zasłonięty granitową tablicą - było to pod koniec lat 90-tych. - mówi Małgorzata Mykowska, rzeczniczka tczewskiego ratusza.

Władze miasta już od jakiegoś czasu szukają rozwiązania tej sytuacji - o zajęcie stanowisko w tej sprawie dwukrotnie poproszono wojewodę pomorskiego. Ostatnio nadeszła odpowiedź, która jednak na razie problemu nie rozwiązuje:

- Wojewoda zwrócił się w tej sprawie do Biura Upamiętnień Instytutu Pamięci Narodowej w celu uzgodnienia stanowiska, ponieważ zgodnie ze znowelizowaną w tym roku ustawą o Instytucie Pamięci Narodowej, sprawy z zakresu upamiętnień walk i męczeństwa podlegają merytorycznej ocenie tej właśnie instytucji. Jak napisano w odpowiedzi: "Oczekujemy na ukonstytuowanie się oddziałowego biura upamiętnień przy gdańskim oddziale IPN, które przedstawi spójne i jednoznaczne stanowisko Instytutu w tej sprawie. Z informacji przekazanych przez dyrektora gdańskiego oddziału IPN wynika, że nowe biuro oraz komitet ochrony pamięci rozpoczną prace w I kwartale przyszłego roku. W tej sytuacji zmuszeni jesteśmy wstrzymać się z udzieleniem odpowiedzi na Państwa wystąpienie do czasu uzyskania oficjalnego stanowiska Instytutu Pamięci Narodowej." - informuje Małgorzata Mykowska, rzeczniczka tczewskiego ratusza.

- Pamiętajmy - to nie jest żaden pomnik bohaterów Armii Czerwonej. To jest cmentarz wojenny, na którym spoczywają także osoby o polsko brzmiących nazwiskach. Trzeba pamiętać o dwóch stronach medalu - zgłaszają się do nas również kombatanci, którzy proszą, aby nic w tym miejscu nie zmieniać. - dodaje prezydent Tczewa, Mirosław Pobłocki.

Niedawno stosowane stanowisko w sprawie petycji złożonej do Rady Miejskiej w Tczewie dnia 1 marca 2016 r. dotyczącej usunięcia czerwonej gwiazdy radzieckiej z mogiły zbiorowej nieopodal ul. Szkoły Morskiej, podjęła Rada Miejska:

- W związku z nieudzieleniem przez Wojewodę Pomorskiego odpowiedzi na zapytanie dotyczące w/w petycji, Rada Miejska w Tczewie ostateczne stanowisko dotyczące usunięcia czerwonej gwiazdy radzieckiej z mogiły zbiorowej nieopodal ul. Szkoły Morskiej, podejmie po uzyskaniu opinii od Wojewody Pomorskiego. - czytamy w uzasadnieniu stanowiska.

Jaki jest sposób Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa na gwiazdę przypominającym niektórym stalinowski terror?

- Zdaniem Rady OPWiM możliwe jest podjęcie działań zmierzających do jej usunięcia, pod warunkiem zamieszczenia na cokole pomnika symbolu gwiazdy, który może być wyryty lub wypiaskowany np. na tabliczce przytwierdzonej do pomnika.

Skwer przy ulicy 30 Stycznia od dawna budzi spore emocje wśród mieszkańców Tczewa. Istnieją dokumenty - m. in. tzw. "paszport grobu" z 1948 roku, który na podstawie działań ekshumacyjnych, potwierdza, że jest to miejsce pochówku. Pod płaską płytą pamiątkową spoczywają szczątki najprawdopodobniej 469 żołnierzy radzieckich zwiezionych tu z różnych zakątków okolic Tczewa. Dzięki działaniom m. in. Międzynarodowego Czerwonego Krzyża udało się ustalić nazwiska około 111 osób pochowanych w mogile. Część z nich to nazwiska polsko brzmiące.