Mieszkanie posprzątane, prezenty zakupione, biały obrus na stole, a pod nim sianko. Święta Bożego Narodzenia to dla Polaków najważniejsze i jednocześnie najbogatsze w tradycje ludowe święta. To czas rodzinnych spotkań, wybaczenia i ciepłych życzeń. Tym kilku grudniowym dniom towarzyszy magiczna atmosfera. Niech po tym ciężkim roku, związanym z wojną tuż za naszymi granicami, w naszych domach na chwilę zagości odrobina normalności.

Boże Narodzenie jest świętem upamiętniającym narodziny Chrystusa. Kończy czterotygodniowy czas oczekiwania, czyli Adwentu. W niektórych kościołach chrześcijańskich święta Bożego Narodzenia zaczynają się od dnia poprzedzającego rocznicę narodzin Jezusa - Wigilii (wieczór 24 grudnia), zwanej w Polsce regionalnie Gwiazdką.

Wigilii towarzyszy wiele wierzeń i obyczajów ludowych. Tradycja każe przygotować jedno dodatkowe nakrycie dla niespodziewanego wędrowca lub jak wierzą niektórzy dla odwiedzających rodzinę zmarłych. Ważne jest także liczba wigilijnych potraw. Powinna być nieparzysta i w większości domów wynosi 13. Kociewie posiada kilka zwyczajów, które nie są znane reszcie Polski. Dawniej choinkę w naszym rejonie strojono nie przed, ale po wieczerzy wigilijnej. Kociewski stół wigilijny zawierał także kilka potraw świątecznych, które nie pojawiały się w innych rejonach Polski. Oprócz karpia, który jest tradycyjnie spożywany we wszystkich polskich domach, na stole pojawiał się śledź bez śmietany, kiszona kapusta z grzybami, ryż na mleku, makaron z makiem, zupa z grzybów suszonych, czy zupa z suszonych owoców.

Na wigilijnej wieczerzy nie może oczywiście zabraknąć opłatka, którym dzielą się wszyscy zgromadzeni przy stole wigilijnym, składając sobie życzenia. Wspólne spotkanie często rozpoczyna się modlitwą i odczytaniem fragmentu Pisma Świętego przez głowę rodziny. O północy w Kościele Rzymskokatolickim odbywa się uroczysta msza zwana Pasterką. Następny dzień (25 grudnia) jest nazywany Bożym Narodzeniem, a 26 grudnia to drugi dzień świąt obchodzony na pamiątkę Św. Szczepana, męczennika za wiarę chrześcijańską.

A skąd wzięła się tradycja obchodzenia grudniowych świąt? Boże Narodzenie stanowiło reakcję Kościoła na wprowadzenie do oficjalnego kalendarza świąt przez cesarza Aureliana w 275 roku, pod datą 25 grudnia, pogańskiego święta związanego z narodzinami boga Słońca (Natale Solis Invicti). W IV wieku, w okresie gdy chrześcijaństwo zyskało w Rzymie status religii państwowej i zaczęło zdobywać popularność, miejsce święta Sol Invictus zajęło Boże Narodzenie.