Narodowe Muzeum Morskie w Gdańsku pozyskało dwa wyjątkowe eksponaty o szczególnej wartości z punktu widzenia archeologii i historii szkutnictwa na ziemiach polskich. Są to fragmenty niezwykle rzadkiego czarnego dębu sprzed ponad 1000 lat. Jeden z nich zostanie wkrótce wyeksponowany w Spichlerzach na Ołowiance, docelowo zaś oba trafią prawdopodobnie na wystawy w Muzeum Wisły w Tczewie oraz w będącym obecnie w trakcie budowy Muzeum Archeologii Podwodnej i Rybołówstwa Bałtyckiego w Łebie.

Potężny pień drzewa, z którego pochodzą pozyskane fragmenty, został wydobyty na początku lipca 2015 r. ze stawu należącego do Tadeusza i Bożeny Lasotów z Wielkich Walichnów (pisaliśmy o tym tutaj ).O tym, że w stawie zalega duży obiekt, właściciele wiedzieli już wcześniej, jednak dopiero spadek poziomu wody spowodowany suszą odsłonił fragment drzewa. O pomoc w ocenie znaleziska poproszono znanego regionalistę i dyrektora miejscowej szkoły, Mariusza Śledzia. Dzięki konsultacjom i oględzinom przeprowadzonym przez pana Jana Banackiego, inżyniera nadzoru z Nadleśnictwa Starogard, udało się stwierdzić, iż najprawdopodobniej jest to czarny dąb, czyli taki, który przeleżał w ziemi i wodzie tysiące lat. Następnie próbka drewna została wysłana do prof. Marka Krąpca z Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie. Na podstawie badań przeprowadzonych w Laboratorium Datowań Bezwzględnych AGH nie tylko potwierdzono, że znalezisko istotnie jest czarnym dębem, ale również ustalono, że to najprawdopodobniej dąb szypułkowy (Quercus sp.), który wykiełkował ok. 740 r. i rósł przez ok. 200 lat w gęstym lesie łęgowym Niziny Walichnowskiej. Drzewo przewróciło się między 940 a 950 r., najprawdopodobniej podczas powodzi, być może pod naporem kry. Pokryte warstwą mułu, w warunkach beztlenowych przeleżało aż do początku XXI w. Najstarsze słoje w przesłanym do laboratorium szczytowym fragmencie pnia miały 154 lata, a najmłodszy słój pochodził z 933 r.

-

Drzewo zostało zakupione przez Muzeum Historii Polski w Warszawie jako eksponat związany z chrztem Polski w 966 r. Odłamany podczas wydobycia jego szczytowy fragment trafił z kolei do Zespołu Parków Krajobrazowych Chełmińskiego i Nadwiślańskiego, gdzie zostanie wyeksponowany w skansenie, przy pomennonickiej chacie w Chrystkowie k. Świecia. Pozostałe dwa fragmenty - plastry o średnicy ok. 50 cm, zostały przekazane Narodowemu Muzeum Morskiemu w Gdańsku przez Mariusza Śledzia. Jego pragnieniem jest, by jeden z nich został wyeksponowany w tczewskim oddziale NMM.



To właśnie w sąsiedztwie tej potężnej tysiącletniej łodzi zostanie wyeksponowany już w drugiej połowie stycznia jeden z pozyskanych fragmentów drzewa. Towarzyszyć mu będą fragmenty dębowych czółen ze zbiorów NMM oraz model średniowiecznej jednostki pływającej, której wrak można zobaczyć na I piętrze ekspozycji stałej.