• Tcz.pl
  • Czw.Czwartek, 13.08.2009, 13:37
  • 21
  • 36521
(fot. tcz.pl)
Historia miasta Tczewa
Tczew położony jest na Kociewiu, drugim obok Kaszub regionie Pomorza Gdańskiego. Obszar ten szczyci się bogatą kulturą i tradycją oraz wieloma ważnymi wydarzeniami historycznymi. Mieszkańcy Kociewia mogą również poszczycić się ogromnym dorobkiem twórczym i własnym dialektem. Tczew jest najstarszym miastem w regionie oraz jednym z najstarszych miast pomorskich z ponad ośmiowieczną historią.

Pierwsza udokumentowana wzmianka o naszym mieście pochodzi
z 1198 roku, kiedy to książę Grzymisław nadał dobra ziemskie na terenie Pomorza zakonowi Joannitów. W wystawionym wówczas dokumencie wymienił XII-wieczną nazwę naszego miasta, a wówczas osady - Trsow. Rosnące znaczenie gospodarczej funkcji Wisły i kilku ośrodków osadniczych występujących na terenie Tczewa na przełomie XII - XIII w., zadecydowało o budowie zamku i przeniesieniu stolicy księstwa przez Sambora II, z Lubiszewa do Tczewa. Stało się to w latach 1252 - 1253. W świetle faktów historycznych samorząd miasta Tczewa jest zatem najstarszym w dziejach, na obecnym obszarze Polski. Powstanie Rady Miejskiej w Tczewie, w 1258 roku, wyprzedza lokację miasta. Jest to jedyny taki przypadek w Polsce.

W 1260 roku Tczew otrzymał prawa miejskie nadane przez Sambora II. W tym czasie w mieście rozwijało się rzemiosło i handel. Zamożność miasta powiększała komora celna na Wiśle. Istniał port, do którego przypływały statki kupców z zachodu, a mennica miejska biła srebrne denary. Ostatni władca Pomorza Gdańskiego - Mestwin II, w 1289 roku sprowadził do miasta dominikanów, którzy zbudowali w mieście swój klasztor oraz kościół, który obecnie jest powszechnie znany pod nazwą kościoła szkolnego.

Po zajęciu przez krzyżaków Pomorza Gdańskiego, w 1308 roku, miasto było podporządkowane państwu zakonnemu, aż do pokoju toruńskiego w 1466 roku. W 1577 roku Tczew doszczętnie spłonął, z winy wojsk Stefana Batorego stacjonujących pod miastem po zwycięstwie nad zbuntowanym Gdańskiem. Po pożarze miasto zostało odbudowane, jednak niedługo po odbudowie zostało dotknięte niszczącymi skutkami wojen szwedzkich. W 1772 roku, wraz z pierwszym rozbiorem Polski, Tczew znalazł się pod panowaniem pruskim, a w 1807 roku został zdobyty przez oddziały gen. Jana Henryka Dąbrowskiego. Jednak w 1815 roku, po kongresie wiedeńskim, znowu trafił pod panowanie pruskie.

Od połowy XIX w. miasto odnotowało wzrost demograficzny i gospodarczy, a dzięki budowie linii kolejowej stało się ważnym węzłem komunikacyjnym. Powstał bardzo istotny dla miasta pod względem gospodarczym szlak kolejowy: Berlin - Królewiec. Zbudowane wówczas mosty przez Wisłę są czynne do chwili obecnej.

Po I wojnie światowej, dokładnie 30 stycznia 1920 roku, miasto odzyskało niepodległość, kiedy to do Tczewa wkroczyły wojska gen. Józefa Hallera. Od 1992 roku dzień 30 stycznia jest oficjalnym świętem, uroczyście obchodzonym co roku przez władze miasta i mieszkańców jako Dzień Tczewa.

W latach międzywojennych Tczew zasłynął pierwszą w historii Polski Szkołą Morską, która została potem przeniesiona do Gdyni. Obecnie w tym budynku znajduje się Liceum Ogólnokształcące im. Marii Skłodowskiej -Curie.


Ważnym dla naszego miasta faktem historycznym jest to, iż II wojna światowa rozpoczęła się właśnie w Tczewie. 1 września 1939 roku o godz. 4.34 niemieckie bombowce zaatakowały tczewski dworzec kolejowy, zachodni przyczółek mostu na Wiśle oraz koszary wojskowe.


Okupacja hitlerowska skończyła się 12 marca 1945 roku, kiedy to Tczew zdobyły wojska radzieckie. Wówczas w bitwie o Tczew poległo ponad 100 żołnierzy wojsk radzieckich.


Po II wojnie światowej Tczew należał do najbardziej zniszczonych miast Pomorza Gdańskiego. Nastąpiło także znaczne zmniejszenie liczby ludności, do około18 - 20 tysięcy. Tczewianie podjęli wówczas ogromny trud odbudowy, a następnie rozbudowy swojego rodzinnego miasta.

Dziś nasze miasto nadal się rozwija i obecnie liczy około 61 tysięcy mieszkańców. Położenie miasta w pobliżu atrakcyjnych turystycznie miejscowości oraz na skrzyżowaniu szlaków komunikacyjnych, umożliwia bardzo dogodne połączenia drogowe oraz kolejowe. Z atrakcyjnym położeniem naszego miasta wiąże się jego hasło promocyjne: "Z Tczewa wszędzie blisko".

Herb miasta

Czerwony gryf widniejący na tarczy herbowej naszego miasta, jest typowym elementem herbowym na Pomorzu Zachodnim. Wiadomo też, iż znakiem takim posługiwał się założyciel miasta, Sambor i stąd gryf trafił na miejskie pieczęcie i tarcze. Tczewianie inaczej jednak wyjaśniają jego pochodzenie, przytaczając legendę o ptaku rabusiu:

"Przed wiekami Tczew otaczały olbrzymie bory, w których żyły różne drapieżne zwierzęta. Mieszkańcom młodego miasta szczególnie we znaki dawał się olbrzymi ptak - rozbójnik porywający inwentarz z ich zagród. Pewnego dnia ptak porwał bawiące się koło domu dziecko miejskiego rajcy. Ludzie podnieśli lament i w tym momencie na niebie pojawił się gryf. Po krwawej bitwie ranny orło - lew złożył u stóp matki wystraszonego malca i sam skonał. Mieszkańcy Tczewa sprawili dzielnemu obrońcy uroczysty pogrzeb i z wdzięczności za pomoc w potrzebie przyjęli jego wizerunek jako swój herb."

Już prawie osiem wieków gryf jest charakterystycznym znakiem naszego miasta. Obecnie symbol Tczewa jest powszechnie znany jako czerwony gryf na białym lub srebrnym tle.