Zakład Ubezpieczeń Społecznych wypłaca już pierwsze zwaloryzowane świadczenia. Od 1 marca 2023 r. emerytury i renty wzrosły o 14,8 procent. W tym roku waloryzacja jest kwotowo-procentowa z zastosowaniem gwarantowanej kwoty podwyżki o 250 zł brutto. Przy tej okazji warto przypomnieć jak obliczana jest emerytura na tzw. nowych zasadach.

Prawo do emerytury przysługuje każdemu, kto ukończył powszechny wiek emerytalny (60 lat u kobiet i 65 lat u mężczyzn) i opłacił przynajmniej jedną składkę na ubezpieczenia społeczne.

Na wysokości emerytury znacząco wpływa staż pracy. Im więcej składek odłożymy i im później przejdziemy na emeryturę, tym wyższe świadczenie otrzymamy. Ustawa określa jedynie minimalny wiek przejścia na emeryturę - jest ona bowiem prawem, a nie obowiązkiem. Każdy sam podejmuje decyzję o zakończeniu aktywności zawodowej. Każdy rok przepracowany po osiągnięciu wieku emerytalnego podwyższa naszą emeryturę.

Samo wyliczenie emerytury sprowadza się do prostego działania. Należy podzielić kwotę zwaloryzowanych składek na ubezpieczenie emerytalne zapisanych na indywidualnym koncie ubezpieczonego i subkoncie oraz zwaloryzowanego kapitału początkowego, czyli odtworzonej historii emerytalnej, tych którzy pracowali przed 1999 r. przez średnie dalsze trwanie życia w momencie przejścia na emeryturę. Średnie dalsze trwanie życia wyraża się w miesiącach i ustala wspólnie dla mężczyzn i kobiet.

Od stażu pracy zależy gwarancja, że emerytura nie będzie niższa od kwoty najniższej gwarantowanej emerytury, która od 1 marca wynosi 1588,44 zł brutto, czyli o 250 zł więcej niż dotychczas. Dostaną ją kobiety, które mają co najmniej 20 lat okresów składkowych i nieskładkowych oraz mężczyźni, którzy mają ich co najmniej 25 lat. Okresy składkowe związane są z aktywnością zawodową. Mogą to być okresy ubezpieczenia czy samodzielnego opłacania składek. Natomiast okresy nieskładkowe to czas braku tej aktywności, np. nauki w szkole wyższej na jednym kierunku (pod warunkiem jej ukończenia) czy pobierania zasiłku chorobowego. Okresy nieskładkowe nie mogą przekraczać 1/3 okresów składkowych. Na wysokość emerytury znacząco wpływa waloryzacja składek i kapitału początkowego. Polega ona na pomnożeniu zapisanych w ZUS kwot przez wskaźnik waloryzacji.


Prowadzona właśnie waloryzacja procentowa polega na pomnożeniu kwoty świadczenia brutto z 28 lutego 2023 r. przez wskaźnik zależny od wzrostu cen towarów i usług oraz od przeciętnego wynagrodzenia w Polsce. W tym roku wynosi on 114,8 proc.

Są określone terminy płatności, kiedy uprawnieni otrzymują świadczenia. Pierwszy z nich przypadał : 1 marca. Kolejne to 5, 6, 10, 15, 20, 25 marca i 1 kwietnia.

W sprawie waloryzacji nie trzeba składać wniosków, odbywa się ona automatycznie. Każdy emeryt i rencista otrzyma decyzję o nowej wysokości swojego świadczenia. Wysyłka decyzji waloryzacyjnych rozpocznie się w kwietniu. Wysyłka decyzji waloryzacyjnych rozpocznie się w kwietniu. Wraz z decyzjami o waloryzacji ZUS wyśle decyzje o przyznaniu dodatkowego świadczenia rocznego, czyli tzw. trzynastki. Wcześniej informację o wysokości waloryzacji będzie można sprawdzić na swoim koncie na PUE ZUS.