W 2023 r. przypada dokładnie 50 lat od powstania Gminy Pelplin. Stąd też decyzją Rady Miejskiej w Pelplinie zostaje on ustawiony Rokiem Samorządności.

Podczas sesji Rady Miejskiej w Pelplinie dnia 22 grudnia 2022 r. została przyjęta uchwała w sprawie ustanowienia roku 2023 - Rokiem Samorządności. Decyzja ta została podjęta przez Radnych jednogłośnie i związana była z przypadający w tym roku 50-leciem utworzenia Gminy Pelplin.

W 1973 r. do polskiego porządku prawno - ustrojowego przywrócono gminy wiejskie. Zaczęły one funkcjonować od 1 stycznia 1973 r. Na obszarze obecnej gminy powstały gmina Pelplin i gmina Rudno. Jednocześnie utworzono sołectwa, które stały się jednostkami pomocniczymi powstałych gmin. Sołectwa na terenie obecnej gminy utworzono w lutym 1973 r. Powstałe gminy i sołectwa nie były jednostkami w pełni samorządowymi, gdyż nadal funkcjonowały w strukturach jednolitej władzy państwowej. Jednak w stosunku do okresu poprzedniego 1954 - 1972 był to znaczący postęp. W tym bowiem okresie gminy i sołectwa nie funkcjonowały. W ich miejsce utworzono gromady z prezydiami gromadzkich rad narodowych na czele i zebrania wiejskie, którym przewodniczył tzw. przedstawiciel gromadzki. Powstałe w 1973 r. gminy i sołectwa z naczelnikami gmin i sołtysami sołectw na czele, były dobrym i znaczącym krokiem w kierunku samorządności i aktywizacji środowisk wiejskich. W 1976 r. dokonano połączenia gminy Pelplin i gminy Rudno w gminę Pelplin z siedzibą organów władzy (naczelnik i rada narodowa) w mieście Pelplin. Ostateczna przemiana ustrojowa gmin nastąpiła w 1990 r. kiedy wdrożono w życie ustawę o samorządzie terytorialnym. Ponadto wskazać należy, że w latach 1973 - 1991 miasto Pelplin i gmina Pelplin były odrębnymi jednostkami terytorialnymi, które posiadały wspólne organy władzy o nazwach: naczelnik Miasta i Gminy Pelplin i Rada Narodowa Miasta i Gminy Pelplin.

Ogłoszenie roku 2023 "Rokiem samorządności", będzie sposobnością do kształtowania postaw samorządowych, przypomnienia początków gminy Pelplin i sołectw działających na jej terenie, a także ludzi tworzących ich struktury i organy.