16 grudnia w Gdańsku, w historycznej sali BHP Stoczni Gdańskiej miała miejsce uroczystość wręczenia "Krzyża Wolności i Solidarności" działaczom opozycjonistycznym z okresu stanu wojennego. Odznaczenia przyznał Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, Andrzej Duda. Wśród 23 wyróżnionych osób znalazł się mieszkaniec Tczewa, Marek Piwoński.

Uroczystą akademię prowadził prof. dr hab. Mirosław Golon, dyrektor Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Gdańsku. W imieniu Prezydenta RP aktu dekoracji "Krzyżem Wolności i Solidarności" dokonał dr Jarosław Szarek, prezes Instytutu Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. Wszyscy obecni z wyróżnionych otrzymali też z jego rąk piękny album, książkę o legendzie "Solidarności" - Annie Walentynowicz.

Po dekoracji wyróżnionych głos zabrał przewodniczący Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność" Piotr Duda - powiedział miedzy innymi: "Jestem wdzięczny, że IPN przejął po "Solidarności" obowiązek wyszukiwania i doceniania zasług bezimiennych dotąd bohaterów naszej wolności, ale lepiej późno niż wcale i wielka w tym zasługa IPN oraz Prezydenta RP". Po okolicznościowych przemówieniach nastąpiła część artystyczna i na koniec wspólna fotografia wyróżnionych "Krzyżem Wolności i Solidarności".

Warto przypomnieć młodszemu pokoleniu sylwetkę wyróżnionego tym medalem tczewianina, Marka Piwońskiego.

Marek Piwoński był uczestnikiem strajków sierpniowych 1980 r. w Fabryce Przekładni Samochodowych "Polmo" w Tczewie. Po wprowadzeniu stanu wojennego 13.12.1981 r. nie tylko nie zaprzestał działalności związkowej, ale aktywnie namawiał do strajku okupacyjnego w FPS "Polmo". Strajk ten zorganizowano w geście solidarnościowym w obronie swych innych kolegów, którzy zostali internowani lub uwięzieni. Marek Piwoński pomimo obowiązującego dekretu o stanie wojennym, gróźb, zastraszania i zarządzeniom ówczesnego komisarza wojskowego, który zastąpił odsuniętego od obowiązków zarządzania zakładem dyrektora naczelnego uczestniczył w tym strajku w dniach 14.12. do 18.12.1981 r. W obliczu realnej pacyfikacji zakładu przez oddziały ZOMO grożącej rozlewem krwi zrezygnowano z tego typu protestu.

Marek Piwoński, jak przeszło 100. innych pracowników nie podpisał tzw. "lojalki" przegotowanej przez komisaryczny zarząd zakładu narażając się na represje ówczesnych władz komunistycznych. Wiązało się to z natychmiastowym dyscyplinarnym zwolnieniem z dniem 19.12.1981 r. Z dnia, na dzień został bez środków do życia mając na utrzymaniu żonę i dwoje dzieci. Długo nie mógł znaleźć pracy. Niedoszli pracodawcy widząc świadectwo pracy Marka Piwońskiego i formę rozwiązania umowy o pracę z art. 52 oraz znając jego działalność związkową i opozycyjną w stosunku do ówczesnych władz nie chcieli go zatrudnić. Pomógł mu przypadek i trochę znajomości, został zatrudniony w Spółdzielni Inwalidów "Wisła" w Tczewie. Oczywiście nie zaprzestał swej działalności związkowej i opozycyjnej w ramach podziemnej "Solidarności". Działalność konspiracyjną na jej rzecz prowadził do 1989 r. Marek Piwoński w okresie stycznia 1982 r. do 1989 r. był zaangażowany w kolportaż prasy podziemnej, "Gazety Tczewskiej", jedynej gazety która przetrwała stan wojenny i jest wydawana nieprzerwanie po dzień dzisiejszy. To on z kolegami kładł podwaliny pod wydawanie podziemnej prasy solidarnościowej. W okresie stanu wojennego uczestniczył w spotkaniach opozycyjnych działaczy solidarnościowych w salce katechetycznej przy ul. Dominikańskiej organizowanych przez księdza Feliksa Kameckiego, ówczesnego wikariusza parafii p.w. Podwyższenia Krzyża Św. w Tczewie.

Nie bacząc na represje dalej kontynuował podziemną działalność związkową w nowym miejscu pracy. Uczestniczył w spotkaniach patriotyczno-religijnych organizowanych przez ks. prałata Stanisława Cieniewicza, ówczesnego proboszcza parafii pw. NMP Matki Kościoła na Suchostrzygach w Tczewie. Był bardzo zaangażowany w pracę na rzecz NSZZ "Solidarność" w pierwszych, częściowo wolnych wyborach do władz Sejmu kontraktowego i Senatu RP w dniu 4.06.1989 r. Aktywnie działał jako pełnomocnik listy w czasie pierwszych wolnych wyborów samorządowych w 1989 r. w ramach Komitetu Solidarnościowo-Obywatelskiego wspierając działaczy NSZZ "Solidarność". Po tych wyborach działał dalej już legalnie. Na wiosnę 1989 r. (mimo oficjalnych zakazów) reaktywował NSZZ "Solidarność" w Spółdzielni Inwalidów "Wisła" w Tczewie, został jej przewodniczącym, pracował w tym zakładzie do końca marca 2002 r., do chwili likwidacji tego zakładu. Był głównym inicjatorem powstania sztandaru NSZZ "Solidarność" tego zakładu. Potem pracował w przedsiębiorstwie ITC SKARSZEWY jako tokarz-frezer. Obecnie od lipca tego roku jest na zasłużonej emeryturze.

Więcej o działalności związkowej Marka Piwońskiego można dowiedzieć się z artykułu pt. "Wspomnienia Sierpnia `80 r. Z Markiem Piwońskim, działaczem tczewskiej "Solidarności" rozmawia Paweł Murawski" zamieszczonego w Kociewskim Magazynie Regionalnym nr 3 (90) z 2015 r.

Tekst Adam Murawski.

Więcej informacji

Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności - Gdańsk, 16 grudnia 2019

W imieniu Prezydenta Rzeczypospolitej Andrzeja Dudy Krzyże Wolności i Solidarności wręczył prezes IPN dr Jarosław Szarek. Wyróżnionych zostało 23 działaczy opozycji antykomunistycznej.