To jakiś nowy Gibraltar - o Tczewie sprzed 90 lat

Generała Józef Haller. Z tyłu, tuż za nim, ksiądz Józef Wrycza - kapelan armii Hallera (fot. ze zbiorów Aleksandy i Lecha Zdrojewskich ze Zblewa)
To jakiś nowy Gibraltar - o Tczewie sprzed 90 lat
Pasjonaci historii naszego regionu w ostatnim numerze "Tygodnika Powszechnego" mogą znaleźć sporo interesujących faktów - dodatek współredagowany przez tczewianina Tomasza Żuroch-Piechowskiego poświęcony jest 90. rocznicy powrotu Pomorza do Polski. W tekście znajdują się także informacje o pobycie gen. Hallera na Kociewiu, m. in. w Tczewie. Autorem jednego z artykułów jest również tczewianin - radny i historyk - Krzysztof Korda.

Z dodatku dowiadujemy się, że gen. Józef Haller przybył na Pomorze 21 stycznia. Świętowano wtedy powrót Pomorza do Polski w Toruniu. Już 29 stycznia Polacy wkroczyli do Starogardu i zająć mieli Tczew, strategiczny węzeł kolejowy. Ale pociąg pancerny przywiózł na dworzec jedynie 1. Batalion Morski. Nie dotarły kawaleria i piechota: pogoda była niesprzyjająca, -15 stopni, zamiecie. Doszło do incydentu, który zantagonizował miejscowych Polaków i Niemców: marynarze obwiązali łańcuchami pomnik cesarza Wilhelma i oderwali mu głowę. Uroczyste wkroczenie wojsk polskich, witanych przez polską ludność, nastąpiło 30 stycznia. Dzień później kolejarze tczewscy - w większości Niemcy - ogłosili strajk, żądając naprawy pomnika i odszkodowania. Dopiero groźba wysiedlenia ich w ciągu 24 godzin spacyfikowała strajk. Z opublikowanego w "Tygodniku Powszechnym" tekstu "Nowy Gibraltar" dowiadujemy się, że sam Haller pojawił się w grodzie Sambora 4. lutego. Tutaj podziwił m. in. mosty na Wiśle - Edward Ligocki, członek sztabu Hallera wspomniał - " Tam za Wisłą kończy się państwo polskie i zaczyna »wolne miasto« Gdańsk. Na prawem brzegu rzeki przyczółek mostowy, obsadzony przez pluton hallerczyków ze szturmowej kompanii. Dwadzieścia kroków - druty kolczaste - i koniec własnej ziemi. Ma się wrażenie, że posterunek polski stoi w żelaznym koszyku wiszącym na końcu mostu. Droga zamknięta - nowy jakiś Gibraltar". Niecałe 20 lat później w tym miejscu zaczęła się II wojna światowa.

Całość można przeczytać w najnowszym numerze "Tygodnika Powszechnego" (w kioskach od ostatniej środy). Tam również znajdziemy tekst Krzysztof Kordy - "Akwizytorzy polskości".

Drukuj
Prześlij dalej

Komentarze (6)
dodaj komentarz

  • T.P._gość

    12.02.2010, 09:19

    Ciekawe artykuły godne polecenia .

    Odpowiedz
    IP: 89.200.xx8.xx6 
  • kaaa_gość

    12.02.2010, 10:08

    Flaki z olejem

    Nic nowego

    Odpowiedz
    IP: 87.152.xx5.xx0 
  • D.K._gość

    12.02.2010, 17:02

    Bardzo mi miło, że masz Szanowny Internauto tak wielką wiedzę. To cieszy. Zauważ jednak, że po raz pierwszy ogólnopolska gazeta w całym kraju zaprezentowała kawał trudnej historii Pomorza - w tym Tczewa. W każdym miejscu w Polsce czytelnik dowie się, jak wyglądał i kiedy nastąpił Powrót Pomorza do Polski. Nie jest niczym nowym mówienie o swojej historii w swoim gronie. Za to mówienie w całej Polsce, np. o tym, że wojna wybuchła w Tczewie, to jest coś nowego. Pozdrawiam

    Odpowiedz
    IP: 89.200.xx8.xx6 
  • ciekawski_gość

    12.02.2010, 18:56

    granica na moście

    Początkowo granica przebiegała/ zgodnie z traktatem wersalnkim/ nad środkiem nurtu Wisły.

    Odpowiedz
    IP: 83.11.xx9.xx9 
  • T.P._gość

    13.02.2010, 19:54

    Nareszcie ktoś z naszego miasta wypłynął na szersze wody i nasza trudna Pomorska historia wyszła z zaścianka . Gratulacje .

    Odpowiedz
    IP: 89.200.xx8.xx6 
  • Nowy Gibraltar_gość

    13.02.2010, 22:38

    Racja - nic nowego!

    Każdemu dziecku w podstawówce w tym mieście tłuką o wkroczeniu armii Hallera i początku wojny na moście...

    Odpowiedz
    IP: 89.229.xx1.xx5 
Uwaga! Publikowane powyżej komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników serwisu, które dodano po zaakceptowaniu regulaminu. Tcz.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść komentarzy. Jeżeli którykolwiek komentarz łamie zasady, zawiadom nas o tym używając opcji "zgłoś naruszenie zasad komentowania lub zgłoś nadużycie" dostępnej pod każdym komentarzem.